Deelwoorde
Doel van les: Om leerders in te lig oor die morfologie agter deelwoorde en die gebruik daarvan.
Wat is deelwoorde?
• Dit is woorde wat van werkwoorde afgelei word.
• Ons leen dit as te waarde die werkwoord in die sin om ’n deelwoord te gebruik.
• Daar is twee tipes deelwoorde:
• Teenwoordige deelwoorde
• Verlede deelwoorde
1. Teenwoordige deelwoorde: Hier sit ons ‘n -ende aan die einde van die werkwoord om dit ’n byvoeglike
naamwoord (woord wat die selfstandige nw.beskryf) te maak.
Bv. Gewone sin sal wees:
Die perde klap hul pote op die grond.
Klap hier in die sin is die werkwoord. ( woord wat jy kan doen)
• Nou deel die sin hierbo sy werkwoord met die volgende sin om dit ’n byvoeglike naamwoord te maak.
Bv. Die sin verander nou na: Die klapp(ende) perdepote maak ’n groot geraas op die pad.
• Die woord klappende kry nou twee p’s, omdat die vokaal ’n kort klank is.
2. Verlede deelwoorde: Hier sit ons ’n ge- vooraan of ‘n -de/-te agter die werkwoord te sit wat reeds gedoen
is(verlede tyd). So word die werkwoord weereens ’n byvoeglike naamwoord.
Bv. Gewone sin sal wees:
Die kasteel is gebou.
Gebou hier is die werkwoord. (woord wat gedoen is)
• Nou deel die sin hierbo sy werkwoord met die sin om dit ’n byvoeglike naamwoord te maak.
Bv. Die sin verander nou na: Die geboude kasteel is baie oud.
AKTIWITEITE
Voltooi asseblief nommer 2 - 5 op bl. 58.
Onthou: Homonieme is woorde wat dieselfde klink en gespel word, maar verskil in betekenis.
bv. Juffrou bied 'n les aan.
Die hond les sy dors deur water te drink.
Werkkaart afr week 5.pdf